Елена Чижова Черниговта туып-өскен, сонымен қатар жергілікті университетті де бітірген. Елена 20 жылдан бері Украинада тұрмайды, алайда соғыс басталғаннан кейін ол жерлестеріне жәрдем бере бастады. Бұл Елена мен оның әпкесі Ольганың «Еркіндік Періштелері» қайырымдылық бастамасы және Қазақстанда осы аттас Қордың пайда болуының бастамасы болды. Акцияның қалай дүниеге келгені және украин мектептеріне көмек ондаған елдерді қалай біріктіргені туралы Елена өз сұхбатында айтты.

«Еркіндік Періштелері» қорының негізін қалаушылар Евгений Рибалко мен Ирина Семенчуктың да шығу тегі украиндық және Чернигов облысымен тығыз байланысты. Ирина Черниговтағы мектепті бітіріп, 20 жасына дейін сонда тұрды. Олар үшін осы өңірдегі зардап шеккен балабақшалар мен мектептерге қиын-қыстау кезеңде қолдау көрсету жерлестеріне қолдау көрсету ғана емес, сонымен қатар аса маңызды жеке миссиялары.

Біз Ирина мен Евгенийдің бірінші сұхбатын бір жыл бұрын сайтымызда жариялаған болатынбыз, бүгін біз өткен бір жылда не өзгергенін және «Еркіндік Періштелері» қорының қазір қалай жұмыс істеп жатқандығын білгіміз келеді.

Маденов Жәнібек өткен жылдың қазан айында қордың еріктісі атанды. Оның айына екі күн ғана демалысы барына қарамастан, ол ерікті болып, шіркеуде де қызмет етуге уақыт табады. Соғыс оның жеке бақытсыздығына айналды, өйткені оның жақын достары Ресейдің Украинаға жаппай басып кіруі кезінде, Украинада болған. Жәнібек соғыс басталғалы бері өмірінің қалай өзгергені, сенім дағдарысы туралы, оны еріктілікке айналысуға кім шабыттандыратынын және оның неге көмектесуін әрі қарай жалғастыратындығы жайлы бізге айтып берді.

Юлия Украинадан, күйеуі — Ресейден. Олар 2022 жылдың 24 ақпанынан кейін Қазақстанға қоныс аударуға мәжбүр болған көптеген жұптың бірі. Басқалар сияқты олар да өз өмірін жаңадан бастауға мәжбүр болды. Бұл жаңа, қиын және беймәлім өмірде олар өздеріне және өздерінің мәселелеріне тұйықталып қалмады, қайта басқаларға көмектесу мүмкіндігін тапты — олар «Еркіндік Періштелері» жобасын тапты. Біз Юлиямен олардың Мәскеуден кетуі, оны «Еркіндік Періштелері» жәрмеңкелерінде таң қалдырған адамдары туралы, «берілу» және «жалғастыру» арасындағы таңдау туралы сөйлестік.

2022 жылдың 24 ақпанында көптеген украин-ресейлік некелер бұзылды. Дегенмен соғыс сынақтарына төтеп беріп, бірге болуға күш тапқан жағдайлар да бар. Осындай мысалдардың бірі — Вячеслав пен Кристинаның оқиғасы. Екі түрлі ұлтқа жататынына қарамастан, олар мемлекетаралық қақтығысты бірдей қабылдады. Қазір Вячеслав пен Кристина Қазақстанда тұрады, жұмыс істейді және волонтерлік қызметпен айналысады. Біз олармен «Еркіндік Періштелеріне» көмектесу неліктен маңызды, бұл қаншалықты оңай немесе қиын, жобаға қатысу кезінде оларды не таңғалдырғаны туралы сөйлестік.

Салтанат Қазақстанның солтүстігінде тұрады, HR-маман болып жұмыс істейді және зейнеткер ата-анасына көмектеседі. Олар жылқы өсіріп, шағын шаруашылықпен айналысады. Ол 34 жаста, Малайзияда магистратура тәмамдаған және ірі компанияда жұмыс істейді. Салтанат «Еркіндік Періштелері» жобасына 2023 жылдың наурызынан бастап қосылды. Біз онымен ерікті болуға, елдің ең қиын өңірінен Украинаға көмек қорына қосылуға қалай шешім қабылдағанын және украиналық мектептерге көмектесуге ниет пайда болған кезде неден бастау керегін сұрадық.

Анна — төрт баланың анасы. Оның өмірінде Украина мен Ресей бір-бірімен тығыз байланысты — қайбір жылы екі ел де оның үйі, жоспар құрып, армандарын іске асыратын мекені болды. Бірақ өткен жылдың шілдесінде Анна отбасымен Қазақстанға көшіп келді. Өмірінің жаңа парағын «Еркіндік Періштелерімен» ашты. Біз Аннамен сұхбаттасып, жобаның ол үшін маңызы және періште жасау — кішкентай әрекеттен көмектесу деген үлкен ниеттің қалай пайда болатыны туралы әңгімелестік.

Астанада «Еркіндік Періштелері» жобасының Қазақстандағы ең ірі және алғашқы еріктілер тобының бірі жұмыс істейді. Осы жылдың наурыз айынан бастап жобаны мұражайдың ғылыми қызметкері Шолпан үйлестіреді. Біз Шолпанмен сөйлестік және ерікті куратор болу қиын ба және ең қараңғы уақытта үмітті үзбеуге не күш беретінін білдік.

Аэлита мемлекеттік мекемеде жұмыс істейді. Оның айтуынша, ол қарапайым кеңседегі қызметкер. Бірақ оны жақынырақ таныған кезде мұндай пікірмен келісу қиын. Аэлитаның «Еркіндік Періштелері» жобасына көмектесіп жүргеніне жыл болып қалды. Ол жәрмеңке я толоканы жібермейді, бәріне қатысады. Біз Аэлитамен волонтер өмірінің қуанышты және қайғылы сәттері туралы әңгімелесіп, жобада әлі күнге дейін қалуының себебін сұрадық.

Әсемгүлді Астанадағы жәрмеңкелер мен толокаларда жиі байқауға болады. Өткен жылдан бастап ол (білімі бойынша аудармашы) украиналық балаларға көмек көрсету жобасының ең белсенді қатысушыларының бірі болды. Біз Әсемгүлмен жобаның қандай адамдарды біріктіретіні, мектептерді қалпына келтіру мен бейбітшілікке үміт артудың арасындағы байланыс және «періштелер» кім үшін нағыз қамқоршы періштелерге айналатыны туралы сөйлестік.

Динара дипмиссияда жұмыс жасайды, мамандығы бойынша — ағылшын тілі мұғалімі, әскери институтты бітірген, 12,5 жыл әскери борышын орындап запастағы майор ретінде зейнеткерлікке шықты. Бос уақытында Динара толокалар мен жәрмеңкелерде көмектеседі — «Еркіндік Періштелері» туралы және олардың маңызды да күрделі миссиясы жайлы айтады. Онымен сөйлесіп, адамдардың қолдау сұранысына қалай қарайтынын және жобаның еріктісі болу қиын ба екенін білдік.

Әсел — энергия өндіру және өткізу саласындағы шетелдік компанияның қызметкері, білім бойынша каржыгер, сонымен қатар ерікті. Олмен сөйлесу арқылы біз оның неліктен Украинаны қалпына келтіруге қатыстықысы келетінін білдік, және де «кішкентай адам» жаһандық процестерге әсер ете алатынын және АҚШ-тың Қазақстандағы елшілігі «Еркіндік Періштелерін» қалай қолдағанын білдік.

Зарина — эколог мамандығының студенті, маркетинг саласында жұмыс жасайды, бос уақытында Алматы қаласының «Еркіндік Періштелеріне» көмек көрсетеді. Біз Заринадан адамдар толокада не туралы сөйлесетінін, неге періштелерді сатып алмай, тауып алатындығын, және ата-анасы волонтёрлығына көз қарасы туралы білдік.

Зүлфия — БҰҰДБ (БҰҰ Даму Бағдарламасы), ФАО жобаларының жоба менеджері, PR саласында кеңесші, бұрын журналист ретінде қызмет еткен. «Еркіндік Періштелері» жобасына Зүлфия құрылған сәттен бастап келді деуге болады, яғни шамамен бір жыл бұрын. Біз онымен «ұзақ қашықтықтағы» ерікті бола тұра қалай қалжырап кетпегендігі туралы, және жоба қатысушыларды қалай өзгертетіні туралы сөйлесіп көрдік.

Міне Қазақстанда Украинаға қайырымдылық көмек көрсету «Еркіндік Періштелері» жобасы жұмыс істеп жатқанына сегіз ай болды. Еріктілер кездесулер (толокалар) ұйымдастырады, онда әркім періште қуыршағын жасай алады немесе қолдан жасалған бойтұмар сатып ала алады. Саудадан түскен қаражат Ресейдің оқ атуынан зардап шеккен мектептерді қалпына келтіруге жұмсалады. Жоба қалай пайда болды, ол қандай адамдарды біріктіретіндігімен ұйымдастырушылар Ирина Семенчук пен Евгений Рибалко бөліседі.

Гаухар — йога жаттықтырушысы, нутрициолог және ірі құрылыс компаниясының бұрынғы қызметкері, HR-маман. Бірнеше ай бұрын Гаухар «Еркіндік Періштелері» жобасына көмектесе бастады. Біз бұның ол үшін неге маңызды екенін және көрші елдегі оқиғалар йога философиясының аясында қалай көрінетінін сұрадық.